Nghệ thuật cắm hoa Ikebana: Khám phá vẻ đẹp tinh tế của Nhật Bản

Nghệ thuật cắm hoa Ikebana đã trở thành biểu tượng văn hóa đặc sắc của Nhật Bản, mang đến vẻ đẹp tinh tế và sâu lắng. Trong bài viết này, Vườn Xanh Của Bạn sẽ cùng bạn khám phá lịch sử, phong cách và kỹ thuật cơ bản của nghệ thuật cắm hoa Ikebana.

Nghệ thuật cắm hoa Nhật Bản IkebanaNghệ thuật cắm hoa Ikebana. Ảnh: Shozo Sato, Sunamono Ikebana

Nghệ nhân Shozo Sato, người đã dành 50 năm cuộc đời để giới thiệu Ikebana đến với thế giới phương Tây, sẽ giúp chúng ta hiểu rõ hơn về nghệ thuật độc đáo này. Bài viết sẽ cung cấp những kiến thức cơ bản, giúp bạn, dù là người mới bắt đầu, cũng có thể nắm bắt được những kỹ thuật thiết yếu của Ikebana. Sau đoạn mở đầu này, bạn sẽ tìm thấy liên kết đến cây hoa nhất chi mai tại website Vườn Xanh Của Bạn, nơi cung cấp nhiều loại cây cảnh đẹp.

Ikebana là gì?

Cắm hoa nghệ thuật Nhật Bản IkebanaCắm hoa nghệ thuật Ikebana. Ảnh: Shozo Sato, Freestyle Maple Ikebana

Ikebana (生花) có nghĩa là “làm cho hoa lá trở nên sống động”. Nghệ thuật cắm hoa này được xem là tinh tế và nhạy cảm hơn so với các phương pháp cắm hoa của các quốc gia khác, và được đánh giá ngang hàng với hội họa và điêu khắc.

Nguồn gốc của Ikebana

Hoa Ikebana – Nghệ thuật cắm hoa Nhật BảnẢnh: Shozo Sato, Sunamono Rikka and Dozuka Rikka

Ikebana xuất hiện từ thế kỷ thứ VII, cùng với sự du nhập của Phật giáo từ Trung Quốc vào Nhật Bản. Ban đầu, đây là phong tục dâng hoa trước tượng Phật. Dần dần, phong cách cắm hoa trở nên tinh vi và phức tạp hơn. Đến thời Heian (thế kỷ VIII – XII), người ta thường kèm theo một bài thơ khi dâng hoa để bày tỏ sự ngưỡng mộ và tình cảm.

Phong cách nội thất TokonomaTokonoma là một không gian nhỏ để đặt vật trang trí. Ảnh: nhk

Vào thế kỷ XIV, tầng lớp samurai nắm giữ quyền lực tối thượng. Họ muốn thể hiện sự giàu có và quyền lực của mình bằng cách sáng tạo ra phong cách trang trí nội thất tokonoma – một góc nhỏ hơi lõm vào tường để trưng bày áo giáp. Sau này, khi đất nước thống nhất và hòa bình, tokonoma được dùng để trưng bày các vật trang trí, bao gồm cả bình hoa.

Các phong cách Ikebana

1. Rikka

Phong cách cắm hoa RikkaẢnh: Shozo Sato, Rikka Flower Arrangement

Rikka là phong cách Ikebana đầu tiên, lấy cảm hứng từ triết lý đạo Phật, với cách cắm hoa cầu kỳ và xa hoa, nhằm tượng trưng cho vũ trụ. Luật cắm hoa Rikka bao gồm 9 thế cắm hoa chính.

Luật cắm hoa RikkaẢnh: Shozo Sato, Ikebana Positions

2. Seika

Phong cách cắm hoa SeikaPhong cách Seika thuộc nghệ thuật cắm hoa Ikebana. Ảnh: Shozo Sato, Kenzan Seika

Seika (hoa tươi sống động) ra đời vào cuối thế kỷ XVIII, là sự kết hợp giữa Rikka và Nageire (nhét vào) – một phong cách cắm hoa tự do, tập trung vào sự hợp nhất với vũ trụ. Seika thường sử dụng từ 1-3 loại nguyên liệu để tạo nên một bình hoa đẹp. Có lẽ bạn sẽ quan tâm đến bó hoa linh lan tại Vườn Xanh Của Bạn, một lựa chọn tuyệt vời cho phong cách này.

Phong cách cắm hoa SeikaẢnh: Shozo Sato, Seika Flower Arrangement

3. Moribana

Phong cách cắm hoa MoribanaẢnh: Shozo Sato, Freestyle Moribana

Moribana ra đời để đáp ứng nhu cầu trưng bày hoa ở mọi góc nhìn (360 độ) trong những ngôi nhà hiện đại. Phong cách này tập trung vào việc tạo ra một bình hoa 3 chiều từ nguyên liệu thực vật tự nhiên.

4. Ikebana đương đại

Phong cách Ikebana đương đạiPhong cách nghệ thuật cắm hoa Ikebana đương đại. Ảnh: Shozo Sato, Contemporary Ikebana

Dựa trên nền tảng của Rikka và Seika, Ikebana đương đại sử dụng những nguyên liệu mới, thể hiện sự phát triển và sáng tạo không ngừng của nghệ thuật này. Tìm hiểu thêm về hoa cát tường ý nghĩa để có thêm lựa chọn cho bình hoa của bạn.

Kỹ thuật và nguyên tắc cơ bản

Nguyên tắc cắm hoa Ikebana Nhật BảnẢnh: Shozo Sato, Bamboo Arrangement

Mỗi loại hoa có đặc điểm riêng. Dưới đây là một số kỹ thuật cơ bản trong Ikebana:

Dùng nhiệt để uốn cong cành hoa

Nguyên tắc cắm hoa IkebanaẢnh: Shozo Sato, Bamboo Arrangement

Làm mềm nhựa cây bằng nhiệt rồi uốn cong cành hoa theo ý muốn. Sau đó, nhanh chóng nhúng phần cành vừa uốn vào nước lạnh.

Dùng kéo để tỉa cong cành hoa

Cắt xéo một nửa đường kính nhành cây, sau đó uốn cong nhẹ nhàng.

Dùng dây buộc

Dùng dây mỏng (đồng hoặc kẽm) để duỗi thẳng những cành hoa rỗng.

Sử dụng Kenzan (đế ghim cắm hoa)

Cách dùng Kenzan (đế ghim cắm hoa)Ảnh: Shozo Sato, Using Kenzan

Cách dùng Kenzan (đế ghim cắm hoa)Ảnh: Ishizaki Kenzan

Kenzan là đế cắm hoa đặc trưng của Ikebana, giúp cố định cành hoa chắc chắn hơn. Cắt cành hoa ở một góc để dễ cắm vào đế chông. Tham khảo thêm những câu nói chia buồn đám tang để gửi lời chia buồn chân thành cùng hoa.

Cắm lá đối xứng

Cắm lá đối xứngẢnh: Shozo Sato, Nishu Ike

Xoay phần rộng (yang) của lá hướng về phía trước, phần hẹp (yin) nằm phía sau.

Sử dụng bình hoa Ikebana

Sử dụng bình hoa IkebanaẢnh: Shozo Sato, Kakisubata Iris

Bình hoa Ikebana thường cạn để phô bày vẻ đẹp của cành hoa. Bạn có thể tham khảo thêm về hoa thủy tiên vàng để tạo điểm nhấn cho bình hoa của mình.

Kết luận

Ikebana không chỉ là nghệ thuật cắm hoa mà còn là một triết lý sống, thể hiện sự hài hòa giữa con người và thiên nhiên. Quá trình chọn hoa, cắt tỉa và cắm hoa mang đến sự thư thái và tĩnh lặng cho tâm hồn. Hãy bắt đầu khám phá Ikebana và trải nghiệm vẻ đẹp tinh tế của nghệ thuật này.