Mở đầu
Cây thì là, một loại thảo mộc quen thuộc trong căn bếp Việt, không chỉ làm dậy mùi thơm ngon cho món ăn mà còn ẩn chứa nhiều công dụng tuyệt vời cho sức khỏe. Từ lá đến hạt, cây thì là đều mang đến những lợi ích bất ngờ. Hãy cùng Vườn Xanh Của Bạn khám phá những điều thú vị về loài cây này, từ đặc điểm, công dụng, cách trồng và chăm sóc để bạn có thể tự tay trồng và tận hưởng trọn vẹn giá trị mà cây thì là mang lại.
Đặc điểm của cây thì là
Có hai loại cây thì là phổ biến: thân thảo và thân gỗ. Loại thân thảo thường được dùng làm gia vị, có chiều cao dưới 90cm, thân mảnh mai, phân nhánh, lá xanh mướt hình chùy, tỏa hương thơm đặc trưng. Hoa thì là màu vàng, mọc thành cụm như những vòm cầu nhỏ xinh. Quả thì là bé xíu, chứa hạt giống như hạt thóc.
Phân biệt rau thì là và thì là thân gỗ
Thì là thân gỗ (tên khoa học: Artemisia Scoparia) có nhiều nét tương đồng với thì là thân thảo về hình dáng lá, hoa, quả. Tuy nhiên, cây thì là thân gỗ có thể cao tới 1,3m, thân cứng cáp hơn, thường được trồng làm cảnh. Điểm khác biệt rõ nhất là màu hoa: thì là thân thảo có hoa màu vàng, trong khi hoa thì là thân gỗ lại mang sắc trắng tinh khôi.
Nguồn gốc và phân bố
Cây thì là đã xuất hiện từ rất sớm, khoảng 1400 năm trước Công nguyên. Nguồn gốc của loài cây này được cho là từ khu vực Địa Trung Hải. Ngày nay, cây thì là được trồng phổ biến trên khắp thế giới, trong đó có Việt Nam.
Công dụng của cây thì là
Dinh dưỡng và lợi ích cho sức khỏe
Ít ai biết rằng, cây thì là là nguồn cung cấp vitamin C, mangan, vitamin A dồi dào. Loài cây này còn chứa canxi, sắt và folate. Nhờ vậy, cây thì là mang đến nhiều lợi ích sức khỏe như:
- Tăng cường hệ miễn dịch: Vitamin C trong thì là giúp cơ thể chống lại các tác nhân gây bệnh.
- Cải thiện thị lực: Vitamin A có trong thì là rất tốt cho mắt.
- Hỗ trợ tiêu hóa: Thì là chứa nhiều chất xơ, giúp hệ tiêu hóa hoạt động trơn tru, giảm táo bón.
- Giảm đau bụng kinh: Phụ nữ có thể dùng lá thì là kết hợp với rau mùi tây để giảm đau bụng kinh hiệu quả.
- Hỗ trợ điều trị bệnh hô hấp: Hạt thì là có thể dùng để hãm nước uống, giúp giảm ho, long đờm, trị viêm phế quản.
Ứng dụng trong ẩm thực
Thì là là gia vị không thể thiếu trong nhiều món ăn Việt, đặc biệt là các món canh chua cá. Hương thơm của thì là giúp khử mùi tanh hiệu quả, đồng thời tạo nên hương vị đặc trưng khó cưỡng. Ngoài ra, thì là còn được dùng để:
- Rắc lên món ăn để trang trí và tăng thêm hương vị.
- Làm nước sốt chấm.
- Kết hợp với khoai tây luộc, salad, các món trứng, thịt.
Ứng dụng khác
Tinh dầu chiết xuất từ cây thì là có nhiều công dụng trong làm đẹp:
- Thải độc tố cho da.
- Tăng độ đàn hồi, giúp da săn chắc.
- Chống lại vi khuẩn, giảm mụn.
- Làm mờ nếp nhăn, chống lão hóa.
Chính vì vậy, tinh dầu thì là được sử dụng rộng rãi trong sản xuất mỹ phẩm, nước hoa, xà phòng.
Cây thì là thân gỗ – Lựa chọn lý tưởng cho không gian xanh
Cây thì là thân gỗ với vẻ ngoài xanh mát, tượng trưng cho tình yêu đơn phương, thường được trồng làm cảnh trước nhà, góc sân vườn, hàng rào… Tán lá xum xuê như những cây thông con, hoa trắng muốt nở rộ tạo điểm nhấn độc đáo cho không gian sống.
Lưu ý khi sử dụng cây thì là
Mặc dù mang lại nhiều lợi ích, bạn cần lưu ý một số điều sau khi sử dụng cây thì là:
- Sử dụng với lượng vừa phải, tránh lạm dụng.
- Phụ nữ mang thai nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng.
- Ngưng sử dụng và hỏi ý kiến bác sĩ nếu xuất hiện dấu hiệu dị ứng.
Trồng và chăm sóc cây thì là thân gỗ
Cây thì là thân gỗ khá dễ trồng và chăm sóc, bạn có thể tự tay trồng tại nhà bằng hạt giống hoặc giâm cành.
Phương pháp nhân giống
- Gieo hạt: Chọn hạt giống chất lượng, ngâm nước ấm trước khi gieo.
- Giâm cành: Chọn cành khỏe mạnh, cắt khoảng 15-20cm, giâm vào đất ẩm.
Yếu tố cần thiết khi chăm sóc
- Đất trồng: Chọn đất tơi xốp, thoát nước tốt.
- Tưới nước: Tưới nước đều đặn, tránh để đất quá khô hoặc quá ẩm.
- Phân bón: Bón phân hữu cơ định kỳ để cây phát triển tốt.
- Ánh sáng: Cây thì là thân gỗ ưa sáng, nên trồng ở nơi có nhiều ánh nắng.
Thu hoạch và bảo quản
- Thu hoạch: Cắt tỉa cành nhánh khi cây đã trưởng thành, có thể thu hoạch quanh năm.
- Bảo quản: Rau thì là tươi có thể bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh khoảng 5 ngày. Để bảo quản lâu hơn, bạn có thể cấp đông hoặc phơi khô.
Kết luận
Cây thì là không chỉ là loại rau gia vị quen thuộc mà còn mang đến nhiều lợi ích bất ngờ cho sức khỏe và làm đẹp. Với những chia sẻ về cách trồng và chăm sóc cây thì là thân gỗ, Vườn Xanh Của Bạn hy vọng bạn có thể tự tay trồng và chăm sóc cho khu vườn của mình thêm xanh mát, đồng thời tận hưởng trọn vẹn những giá trị tuyệt vời mà loài cây này mang lại.