Mở đầu
Bệnh cháy bìa lá và lem lép hạt là hai loại bệnh thường gặp trên cây lúa, có thể gây thiệt hại nghiêm trọng đến năng suất và chất lượng mùa màng. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về triệu chứng, nguyên nhân, và biện pháp phòng trừ hiệu quả cho bà con nông dân.
1. Bệnh Cháy Bìa Lá Lúa: Nguyên Nhân và Triệu Chứng
Nguyên nhân gây bệnh
Bệnh cháy bìa lá, hay còn gọi là bạc lá vi khuẩn, do vi khuẩn Xanthomonas oryzae pv. Oryzea gây ra. Vi khuẩn xâm nhập vào cây lúa qua khí khổng hoặc các vết thương trên lá, phát triển mạnh trong điều kiện thời tiết ẩm ướt, đặc biệt là vào giai đoạn lúa làm đòng và trổ bông.
Nhận biết triệu chứng
- Xuất hiện các đốm hoặc sọc nhỏ úng nước ở rìa lá hoặc gần chót lá.
- Vết bệnh ban đầu màu xám xanh, sau chuyển dần sang vàng nhạt rồi trắng sáng.
- Ranh giới giữa phần lá bệnh và phần lá khỏe có hình răng cưa đặc trưng.
- Trong điều kiện ẩm độ cao, vết bệnh lan rộng nhanh chóng, có thể xuất hiện giọt dịch vi khuẩn màu vàng đục.
- Lá lúa bị bệnh nặng sẽ khô và héo, dẫn đến giảm năng suất đáng kể.
Hình ảnh bệnh cháy bìa lá lúa
2. Bệnh Lem Lép Hạt Lúa: Tác Hại và Biểu Hiện
Tác nhân gây bệnh
Bệnh lem lép hạt lúa là do sự tấn công của nhiều loại nấm và vi khuẩn khác nhau, bao gồm 13-14 loài nấm và 3-4 loài vi khuẩn.
Tác hại của bệnh
- Hạt lúa bị lem lép có vỏ trấu sậm màu, biến đổi từ màu nâu sang lốm đốm đen.
- Hạt lúa bị lem (chỉ có một phần hạt lép) hoặc lép hoàn toàn (toàn bộ hạt lép) đều làm giảm năng suất và chất lượng gạo.
Hạt lúa bị lem và lép do nấm
Lem lép hạt do vi khuẩn
3. Điều Kiện Phát Sinh và Lây Lan Bệnh
Cả bệnh cháy bìa lá và lem lép hạt lúa đều phát triển mạnh trong điều kiện:
Điều kiện môi trường:
- Thời tiết mưa nhiều, gió mạnh, bão, tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn và nấm bệnh phát sinh và lây lan.
Điều kiện canh tác:
- Gieo sạ dày, bón thừa đạm, sử dụng giống lúa thơm mẫn cảm với bệnh.
- Ruộng lúa ngập nước sâu trong thời gian dài.
Phương thức lây lan:
Bệnh lây lan qua nước mưa, gió, và tiếp xúc trực tiếp giữa cây lúa bệnh và cây lúa khỏe.
4. Biện Pháp Phòng Trừ Bệnh Cháy Bìa Lá và Lem Lép Hạt Lúa
Để phòng trừ hiệu quả bệnh cháy bìa lá và lem lép hạt lúa, bà con nông dân nên áp dụng kết hợp các biện pháp canh tác và biện pháp hóa học sau:
Biện pháp canh tác:
- Chọn giống kháng bệnh: Lựa chọn các giống lúa có khả năng kháng bệnh cháy bìa lá và lem lép hạt. Tham khảo các giống lúa năng suất cao ở miền bắc cho hiệu quả tốt nhất.
- Làm đất kỹ: Cày bừa kỹ, phơi ải đất để diệt mầm bệnh trong đất.
- Gieo sạ thưa: Tránh gieo sạ quá dày, tạo điều kiện thông thoáng cho ruộng lúa.
- Bón phân cân đối: Bón phân đầy đủ và cân đối NPK, đặc biệt chú ý bổ sung Canxi, Silic, và Kali cho cây lúa.
- Quản lý nước hợp lý: Không để ruộng lúa ngập nước quá lâu, thoát nước kịp thời sau mưa lớn.
Biện pháp hóa học:
- Phòng trừ bệnh cháy bìa lá: Sử dụng thuốc Agrilife 100SL với liều lượng 30ml/25 lít nước phun đều lên cây lúa vào giai đoạn cuối đẻ nhánh, nuôi đòng khi phát hiện bệnh.
- Phòng trừ bệnh lem lép hạt: Phun thuốc Agrilife 100SL kết hợp với Keviar 325SC (liều lượng 25ml + 25ml/25 lít nước) cho 2 lần phun:
- Lần 1: Lúc lúa trổ lẹt xẹt.
- Lần 2: Lúc lúa trổ đều.
Agrilife và Keviar phòng ngừa cháy bìa lá, lem lép hạt
Giới thiệu thuốc Agrilife 100SL và Keviar 325SC
-
Agrilife 100SL:
- Thuốc trừ bệnh hữu cơ, chuyên trị các bệnh do vi khuẩn gây ra.
- Khô nhanh vết bệnh, ngăn chặn lây lan.
- Cơ chế tác động khác biệt, hạn chế tình trạng kháng thuốc.
- An toàn cho mọi giai đoạn phát triển của cây trồng.
- Giúp hạt lúa vàng sáng, chắc hạt.
-
Keviar 325SC:
- Thuốc trừ nấm bệnh, chứa 2 hoạt chất thế hệ mới là Azoxystrobin và Difenoconazole.
- Bổ sung phụ gia giúp cây tăng sức đề kháng, trừ bệnh nhanh chóng.
- Dạng huyền phù, không gây nóng bông.
Kết Luận
Bệnh cháy bìa lá và lem lép hạt lúa có thể gây thiệt hại lớn đến năng suất lúa. Bà con nông dân cần nắm vững kiến thức về triệu chứng, nguyên nhân và biện pháp phòng trừ để bảo vệ mùa màng hiệu quả. Việc áp dụng kết hợp các biện pháp canh tác và biện pháp hóa học là cách tốt nhất để kiểm soát bệnh và mang lại năng suất cao. Bên cạnh đó, bà con nên tham khảo thêm thông tin về cách xử lý khi phun thuốc trừ sâu gặp mưa để đảm bảo hiệu quả sử dụng thuốc.